Tỉnh Lào Cai được tái lập lại năm 1991 ắt phải ra đời một thị xã tỉnh lỵ. Vậy là mọi thứ được đặt ra với một lập trình khoa học đòi hỏi nhanh nhưng từng bước phải chắc chắn. Đâu đâu cũng trở thành công trường dựng xây cho đô thị tỉnh lỵ hình thành một cách nhanh nhất. Tất cả như ô bàn cờ, đường giao thông mở ra đến đâu là các công trình dựng xây mọc lên đến đó. Không những trụ sở các cơ quan đẩy nhanh tiến độ thi công mà nhà dân cũng san sát theo nhau mọc lên, nhanh chóng hình thành các khu dân cư, khu phố.Từ năm 1992 đến năm 1995, hàng loạt những công trình lớn được khôi phục, hoàn thiện. Cầu Hồ Kiều bắc qua sông Nậm Thi được nối lại đôi bờ hữu nghị Việt -Trung. Cửa khẩu Lào Cai-Hà Khẩu được khai thông trở lại. Đường sắt Sơn Yêu (Hà Khẩu)-Lào Cai được đưa vào sử dụng. Cầu Cốc Lếu, cây cầu lịch sử nối đôi bờ sông Hồng được xây dựng lại đúng ở vị trí cũ. Rồi cầu đường bộ Lào Cai-Hà Khẩu xây mới nhằm tăng cường du lịch và giao thương với nước bạn Trung Quốc. Tiếp đó là cầu đường bộ số II Kim Thành ra đời giúp cho tuyến hành lang Côn Minh-Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng-Quảng Ninh đẩy mạnh sự hợp tác thương mại hiệu quả hơn giữa Việt Nam, ASEAN với vùng Tây nam Trung Quốc. Năm 2005, do cây cầu Cốc Lếu bị quá tải bởi các phương tiện tham gia giao thông phát triển nhanh với tốc độ cấp số nhân, Chính phủ đã đồng ý cho Lào Cai xây thêm cây cầu Phố Mới. Cầu này ra đời không những tạo vẻ đẹp cho đô thị mà còn giúp cho giao thông ở Lào Cai tránh được ùn tắc bởi một thị trường mới nổi nhưng vô cùng sôi động.
Thành phố Lào Cai về đêm. Ảnh: Ngọc Bằng
Một phần tư thế kỷ qua đi, với những lợi thế của vùng đất, con người nơi đây vun đắp, nâng cánh cho thành phố Lào Cai phát triển. Trong bước đi lên ấy, thuận lợi cũng nhiều mà khó khăn, phức tạp tiềm ẩn cũng không phải là ít. Lường trước được những vấn đề nhạy cảm, đặc biệt là lĩnh vực đất đai, đòi hỏi thành phố một tầm nhìn mới, tạo tiền đề vững chắc để vươn tới. Những bước đi táo bạo, những kinh nghiệm đầy mình, những tiềm năng luôn thôi thúc thì không lý do gì thành phố Lào Cai không vươn tới những tầm cao. Một đô thị còn trẻ vào bậc nhất của cả nước, một đội ngũ cán bộ trẻ khỏe, năng động, sáng tạo dám nghĩ, dám làm và được Nhân dân đồng tình ủng hộ thì không lý do gì thành phố Lào Cai không chắp cánh bay xa. Vươn tới những tầm cao và chắp cánh bay xa để cuối cùng vì hai chữ Nhân dân. Cuộc sống của Nhân dân được đủ đầy, nâng cao mới là đích hướng tới của thành phố Lào Cai. Minh chứng rõ nhất là thu nhập bình quân đầu người gần 100 triệu đồng một năm. Số hộ nghèo chỉ tồn tại do những điều kiện bất khả kháng. Quả thực đó là một đô thị có mức sống ấn tượng hơn hẳn so với các vùng lân cận.
Thiên thời, địa lợi, nhân hòa. Tất cả các yếu tố ấy, thành phố Lào Cai đều hội đủ. Thêm một yếu tố quan trọng nữa, thành phố tỉnh lỵ là nơi đứng chân các cơ quan của tỉnh. Những gì tỉnh và Trung ương đầu tư vào khu vực này, thành phố đều được hưởng lợi. Diện mạo đô thị Lào Cai sau 25 năm xây dựng và trưởng thành mang dáng dấp thành phố hiện đại “trên bến dưới thuyền” đẹp vào bậc nhất Việt Nam hiện nay. Sáng, xanh, sạch, đẹp, hạnh phúc và giàu sang là những tiêu chí hướng tới của thành phố biên cương, nơi hợp lưu của sông Hồng và sông Nậm Thi thơ mộng. Đạt được những yêu cầu đề ra, thành phố Lào Cai không những liên tục phấn đấu mà phải duy trì thường xuyên trong bước đường phát triển. Sự kế thừa và phát huy những giá trị qua các thế hệ là vô cùng quan trọng. Sự tiếp nối, sáng tạo để phát triển vươn lên là cả một giai đoạn chứ không làm một cách tức thì nay được, mai không. Sự đồng thuận Đảng bộ với nhân dân tạo nên sức mạnh cho thành phố Lào Cai không ngừng đổi mới và phát triển.
Thành phố Lào Cai có nhiều lợi thế để phát triển. Đáng chú ý là từ khi hai thị xã Lào Cai và Cam Đường hợp lại thành thị xã Lào Cai càng đòi hỏi một trình độ cao hơn trong công tác quản lý và điều hành. Cũng từ đây, thị xã mới đủ những điều kiện để Chính phủ chính thức ra Nghị định 195 ngày 30 tháng 11 năm 2004 thành lập thành phố Lào Cai trực thuộc tỉnh Lào Cai. Tài nguyên thiên thiên, đất đai, du lịch, dịch vụ, cửa khẩu quốc tế, nguồn nhân lực chất lượng cao đều là những mũi nhọn trong tiến trình đi lên. Tả Phời và Hợp Thành là hai xã vùng cao của thành phố. Gạt đi những khó khăn vốn cố hữu của vùng cao thì đây lại đang có những lợi thế rất lớn. Diện tích của hai xã này còn lớn hơn cả 15 xã phường khác của thành phố Lào Cai cộng lại. Đây sẽ là nguồn đất dự trữ lớn cho Lào Cai sau này. Trước mắt, chỉ cần Tả Phời và Hợp Thành có kinh tế tổng hợp thu từ lúa, ngô, chè, chăn nuôi gia súc, thủy sản, cây ăn quả và cây rừng ổn định được đời sống nhân dân khu vực này đã là một bước phát triển đi lên của thành phố. Trong tương lai, quỹ đất phía tây thành phố này sẽ còn giá trị gấp nhiều lần hiện nay nếu biết khơi dậy tiềm năng và thế mạnh của nó. Hãy nhìn nơi đây như một đặc khu kinh tế trong tương lai. Khi đó, “Đô thị núi” sẽ trở thành đặc sản độc đáo có một không hai của vùng Tây bắc Tổ quốc.
Cây cầu Giang Đông hoàn thành, cả Vạn Hòa và kinh tế phía Đông thành phố sẽ mở toang và bật dậy. Bao năm nay nằm bất động, bây giờ khu vực này như được tiếp thêm lửa thành vùng kinh tế mũi nhọn của thành phố. Nhiều sản vật từ đây sẽ được tung ra thị trường làm giàu cho nhân dân và thành phố. Cây cầu này đi vào hoạt động còn tác động rất lớn cho kinh tế phụ cận của huyện Bảo Thắng là Thái Niên, Phong Niên, Phong Hải phát triển theo. Khu đô thị mới Lào Cai-Cam Đường mở ra trở thành nơi đứng chân của các cơ quan tỉnh lỵ. Toàn bộ các cơ quan, đơn vị sự nghiệp đã chuyển về làm việc tại khu đô thị mới. Nhường chỗ để khu đô thị cũ trở thành trung tâm thương mại, du lịch, dịch vụ, đáp ứng kịp thời nhu cầu tiêu dùng, mua sắm của khách trong tỉnh, trong nước và quốc tế. Đô thị mới hình thành là điều kiện lý tưởng cho khu vực phía nam thành phố đẩy mạnh phát triển kinh tế-xã hội. Một thời gian dài phía Nam thành phố thu nhập chủ yếu dựa vào lúa nước, hoa màu, nương đồi. Một phần phát triển do tác động từ khu công nghiệp APATIT Việt Nam. Nhưng hiện nay, kinh tế khu vực này tiếp tục đổi mới và có bước phát triển hết sức đa dạng. Các xã Nông thôn mới cũng phát triển theo hướng nâng cao đời sống nhân dân vẫn không quên bảo vệ môi trường và gìn giữ an ninh, trật tự. 05 xã của thành phố Lào Cai là Vạn Hòa, Đồng Tuyển, Tả Phời, Hợp Thành và Cam Đường đều đã hoàn thành 19 tiêu chí quốc gia về xây dựng Nông thôn mới. Đây cũng là thành phố đầu tiên của tỉnh Lào Cai về đích Nông thôn mới sớm hơn 02 năm so với dự kiến. Đáng chú ý là ngành phục vụ, dịch vụ cũng rất sôi động đa chiều, phù hợp với mọi điều kiện, hoàn cảnh. Đường cao tốc Nội Bài-Lào Cai đi vào hoạt động đem lại nguồn lợi lớn cho tỉnh và cả thành phố Lào Cai. Hàng hóa từ thành phố về xuôi và theo chiều ngược lại, hiện tại chỉ mất vài tiếng đồng hồ là về đến Hà Nội và các tỉnh đồng bằng châu thổ sông Hồng. Khách du lịch đến với Sa Pa, Bắc Hà hay đi Hà Khẩu (Vân Nam, Trung Quốc) đều có thể dừng chân ở thành phố Lào Cai. Đây trở thành điểm trung chuyển khách đi các nơi. Thậm chí là nơi nghỉ tuyệt vời khi các khu du lịch không đủ khả năng phục vụ, dịch vụ. Đại bộ phận khách du lịch hài lòng bởi giá cả ăn uống phải chăng, phòng nghỉ chấp nhận được và đặc biệt là đội ngũ nhân viên khách sạn nhà hàng rất mềm mỏng, lịch sự khi giao tiếp.
Khu đô thị Đông Phố Mới, Bắc Duyên Hải, khu công nghiệp thương mại Kim Thành ra đời tác động làm cho thành phố Lào Cai phát triển đồng bộ. Từ đây đã tạo công ăn việc làm cho hàng nghìn lao động ở địa phương có thu nhập và ổn định cuộc sống. Con đường Kim Thành nối với Bản Qua đưa vào sử dụng đã đánh thức tiềm năng kinh tế khu vực ven sông Hồng của huyện Bát Xát và vùng phụ cận phát triển. Cũng từ đây, vùng kinh tế động lực của tỉnh và thành phố sẽ có một bước đi thích hợp, tạo ra nhiều sản phẩm hàng hóa chất lượng cao phục vụ nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu. Thành phố Lào Cai xây dựng cơ cấu kinh tế Công nghiệp-Xây dựng-Thương mại-Dịch vụ-Nông lâm nghiệp, thủy sản cho hiện tại và cả tương lai là hoàn toàn phù hợp. Như vậy sẽ phát huy tối đa sức mạnh toàn dân trong phát triển tổng thể nền kinh tế-xã hội ở một thành phố, một ngôi sao đang lên này.
Sau 25 năm xây dựng và phát triển, lực lượng lao động, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao của thành phố luôn đứng đầu toàn tỉnh. Đó cũng phù hợp với quy luật của sự phát triển. Nguồn nhân lực chất lượng cao có tác động cụ thể làm thay đổi mẫu mã, chất lượng sản phẩm. Thậm chí tham gia vào chế biến sâu các loại sản phẩm, tạo điều kiện cho xuất khẩu sản phẩm tinh đến các vùng, miền và nước bạn. Lực lượng này tham gia nghiên cứu khoa học tạo ra giống lúa, ngô, cây ăn quả, giống vật nuôi cho năng suất, chất lượng cao. Nhiều sáng kiến cải tiến kỹ thuật, nhiều đề tài khoa học có giá trị được áp dụng vào thực tế. Thành phố Lào Cai bây giờ và sau này luôn trở thành cái nôi và đứng đầu về khoa học kỹ thuật, tạo điều kiện cho các nơi khác trong tỉnh có thể tiếp thu và ứng dụng vào thực tiễn cuộc sống.
Là nơi tiếp giáp với huyện Hà Khẩu của tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, thành phố Lào Cai đã mở rộng và phát triển quan hệ đối ngoại hai bên đã có từ lâu đời. Với phương châm hòa bình, ổn định, hợp tác, hữu nghị cùng phát triển, thành phố Lào Cai và huyện Hà Khẩu của Vân Nam đã xây dựng, hợp tác được nhiều nội dung quan trọng. Đáng chú ý là cùng nhau bảo vệ an toàn, an ninh khu vực biên giới. Thành phố Lào Cai còn mở rộng quan hệ ngoại giao với các châu, huyện khác của Vân Nam, trên cơ sở đẩy mạnh hợp tác hai bên cùng phát triển. Đối với các tỉnh, thành phố trong cả nước, khi có điều kiện, thành phố Lào Cai sẽ liên kết, mở rộng hợp tác trên tất cả các lĩnh vực, làm cho thành phố biên cương ngày càng lớn mạnh.
Một vấn đề hết sức quan trọng là công tác bảo vệ an ninh tổ quốc. Là thành phố biên cương, bảo vệ an ninh tổ quốc luôn được đặt lên vị trí hàng đầu. Biên giới có bình yên, địa bàn có ổn định thì kinh tế-xã hội mới có điều kiện phát triển. 25 năm qua, thành phố đã làm rất tốt và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Hiện tại, công tác này còn được củng cố vững chắc hơn để nhân dân yên tâm làm ăn và xây dựng thành phố ngày càng văn minh, hiện đại. Vững về kinh tế, mạnh về quốc phòng an ninh là điều kiện đưa thành phố Lào Cai sớm nâng cấp lên đô thị loại Hai trước sự thán phục của bạn bè khắp nơi trong cả nước.
Đại hội Đảng bộ thành phố Lào Cai lần thứ XXII- Đại hội mang dấu ấn 5 năm cuối của thập niên thứ 2 thế kỷ XXI càng đòi hỏi một tư duy mới, bản lĩnh vững vàng, trí tuệ vượt trội của đội ngũ cán bộ, đảng viên với những việc làm cụ thể, thiết thực để dẫn tới thành công. Sau bao nhiêu cố gắng, nỗ lực phấn đấu, thành phố đã vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng danh hiệu đơn vị anh hùng lao động trong thời kỳ đổi mới. Như vậy, mỗi công dân, mỗi gia đình của thành phố đều phải trở thành những gia đình tiêu biểu, công dân gương mẫu, có những việc làm cụ thể, sát thực hướng tới đô thị văn minh hiện đại và là đô thị điển hình trong cả nước về giàu sang, sáng, xanh, sạch, đẹp. Chỉ một thời gian ngắn tới đây, Vạn Hòa và Đồng Tuyển sẽ nâng cấp từ xã lên phường. Đó cũng thực sự là dấu ấn sự phát triển của thành phố. Sự vươn tới đô thị văn minh, hiện đại chắc chắn sẽ thành công, bởi lộ trình của bước đi 25 năm đã nói lên tất cả.
25 năm một chặng đường, thành phố Lào Cai đang dành tất cả nhân tài, vật lực để thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XXII đề ra là: Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, xây dựng đô thị văn minh, hiện đại, đưa thành phố Lào Cai trở thành trung tâm kinh tế, đối ngoại vùng Tây bắc Tổ quốc. Điều đó chắc chắn sẽ thành công. Bởi vì 25 năm qua nhiều khó khăn, trở ngại là thế mà thành phố còn phát triển rực rỡ ngoài sức tưởng tượng. Còn bây giờ, trên cái nền có sẵn, mặc dù theo dự báo còn bao nhiêu khó khăn, thách thức phía trước cần tháo gỡ. Thành phố vẫn đang trong quá trình đẩy nhanh tốc độ xây dựng, gây ra bụi bẩn, tiếng ồn và ảnh hưởng một phần đến giao thông đô thị. Ô nhiễm môi trường từ khu công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp đến khu dân cư, thậm chí là cả ở vùng nông thôn đang là thách thức rất lớn. Sự phát triển đô thị nhanh cũng kéo theo những tệ nạn xã hội và tội phạm gia tăng. Rồi đời sống của nhân dân đòi hỏi phải được nâng cao hơn so với thực tế hiện nay. Đó là những thách thức rất lớn với các nhà quản lý, lãnh đạo. Khó khăn nảy sinh cũng không lý do gì để thành phố chững lại. Đảng bộ và nhân dân các dân tộc thành phố Lào Cai chắc chắn qua từng bước đi sẽ tạo ra thành quả rực rỡ, hướng tới là thành phố đô thị loại Một trong tương lai không xa.
(Kỷ niệm 25 năm tái lập thị xã, nay là TPLC 01.9.1992-01.9.2017)
Nguyễn An Chiến
Bình luận
Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết