Chiến thắng “Điện Biên Phủ trên không” từ góc nhìn các nhân chứng lịch sử

Đã tròn 45 năm chiến thắng “Hà Nội – Điện Biên Phủ trên không” (18-29/12/1972 – 18 -29/12/2017), nhưng những chiến công đầy tự hào của quân và dân ta trong chiến dịch 12 ngày đêm trên bầu trời Hà Nội trước thế lực áp đảo về lực lượng và phương tiện hiện đại của đế quốc Mỹ vẫn làm ngỡ ngàng bao thế hệ hôm nay.

Trung tướng, cựu phi công Phạm Phú Thái, người từng là binh nhất phi công tiêm kích trực tiếp tham gia đánh máy bay Mỹ trong chiến tranh phá hoại miền Bắc lần thứ nhất cho rằng, chiến thắng Hà Nội – Điện Biên Phủ trên không là sự tiếp nối của lịch sử đánh máy bay Mỹ của toàn quân chủng trong chiến tranh phá hoại miền Bắc lần thứ nhất của Mỹ.

Phi công của ta được tôi rèn trong 2 chiến dịch tấn công đường không lớn nhất mọi thời đại của Mỹ từ năm 1964-1968 trên bầu trời miền Bắc, những kinh nghiệm từ việc tiêu diệt hơn 700 máy bay Mỹ các loại trong giai đoạn này của không quân và nhân dân ta là bài học quý để làm nên thắng lợi của chiến dịch 12 ngày đêm trên bầu trời Hà Nội.

Trung tướng Phạm Phú Thái.

“Trận chiến này ta đánh thắng là vì trước đó đã đánh chiến dịch Linebacke, Sấm rền suốt từ năm 1964-1965 cho tới tận hết năm 1968. Đây là hai chiến dịch tiến công đường không lớn nhất mọi thời đại của Mỹ, chúng ta buộc Mỹ phải “lấm lưng trắng bụng” trên bầu trời Hà Nội. Chiến công tiêu diệt hơn 700 máy bay trước đó là nền tảng thì mới có Điện Biên Phủ trên không” – ông Phạm Phú Thái cho biết.

Còn Trung tướng Nguyễn Văn Phiệt, nguyên Phó tư lệnh chính trị Quân chủng Phòng không - Không quân kể lại, từ năm 1969 các đơn vị trong quân chủng bí mật lưu hành và quán triệt học tập, nghiên cứu cẩm nang Kinh nghiệm đánh B52. Ở đó tập hợp những kinh nghiệm từ các trận đánh B52 trên bầu trời miền Bắc từ những chiến dịch trước đó.

Từ cuốn sách này và kinh nghiệm chiến đấu trên chiến trường, tháng 9/1972 Quân chủng in cuốn cẩm nang bìa đỏ Kinh nghiệm đánh B52 trên cơ sở kế thừa cuốn sách năm 1969 và những bài học kinh nghiệm từ thực tế đánh máy bay Mỹ ở các trận địa trước đó. Theo Trung tướng Nguyễn Văn Phiệt đây là cuốn cẩm nang mật quý giá đối với lực lượng không quân trong chiến đấu với pháo đài bay hiện đại như B52.

Trung tướng Nguyễn Văn Phiệt.

“Quyển sách gồm 35 trang in ronio, đóng bìa đỏ gọi là sách bìa đỏ. Quyển sách này giúp cho Bộ đội tên lửa cách bố trí đội hình, cách tổ chức đánh B52 và cách chọn các dải nhiễu của B52 để đánh. Đây là quyển sách có giá trị rất lớn đối với Bộ đội tên lửa, đặc biệt là Bộ đội tên lửa bảo vệ yếu địa lớn như Hà Nội” – ông Nguyễn Văn Phiệt nhấn mạnh.

Đại tá Đào Đoàn Thế Hùng - nguyên Phó tham mưu trưởng Phòng không Không quân, nguyên Phó Chánh thanh tra Bộ Quốc phòng kể, năm 1972 ông là Trưởng Ban tác chiến của Trung đoàn tên lửa 263, đây là một trong số đơn vị tên lửa đã đánh thắng B52 đầu tiên của quân chủng Phòng không Không quân.

Theo ông, vào trong trận đánh, yếu tố quyết định có đánh được B52 hay không đó là làm sao phát hiện được trên nền nhiễu phức tạp của địch đâu là nhiễu của B52, đâu là nhiễu của các loại máy bay chiến thuật. Nếu bắt nhầm vào máy bay chiến thuật thì đánh không thắng được. Bởi vì máy bay chiến thuật bay tốc độ nhanh, cơ động lớn, còn máy bay B52 cồng kềnh, lớn, bay ổn định hơn, nên nếu bắt được đúng nhiễu của nó thì sẽ bắn được nó. Để làm được việc này là do kinh nghiệm tích lũy của người lính chiến đấu.

Chiến thắng "Hà Nội – Điện Biên Phủ trên không" mang đến sự ngỡ ngàng, khâm phục cho các thế hệ mai sau và những chia sẻ về kinh nghiệm làm nên chiến thắng sẽ còn tiếp tục dày lên theo dòng thời gian. Chỉ biết rằng, qua mỗi lần thử lửa, lực lượng của ta lại càng trưởng thành vượt bậc cả về chất lượng và số lượng./.

Nguyên Nhung/VOV-Trung tâm Tin