Si Ma Cai: Một số xưởng sơ chế giun đất xả thải gây ô nhiễm môi trường

Đường nước thải xả thẳng ra dòng suối đã được ngụy trang bằng nhiều cành lá khô che lại.

Qua công tác nắm tình hình, lãnh đạo Công an huyện Si Ma Cai đã chỉ đạo Đội Điều tra tổng hợp xuống cơ sở kiểm tra các xưởng sấy giun đất. Sau khi kiểm tra lực lượng chức năng phát hiện, đường nước thải của một xưởng sơ chế giun đất trên địa bàn huyện được ngụy trang dưới nhiều lớp cây khô và chảy thẳng ra dòng suối gần đó, gây ô nhiễm môi trường.

Công an huyện Si Ma Cai tạm giữ máy mổ giun của một số xưởng sơ chế do vi phạm quy định về môi trường.

Sau khi phát hiện ra những vi phạm về việc xả thải ra môi trường của 2 xưởng sơ chế giun đất, lực lượng chức năng Công an huyện Si Ma Cai đã phối hợp với Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lào Cai lấy mẫu nước thải để phân tích các chỉ số ảnh hưởng đến môi trường. Đồng thời, lập biên bản đối với 2 xưởng sơ chế giun đất và tạm giữ một số máy mổ giun.

Nhiều người dân thức thâu đêm để sơ chế và sấy giun đất.

Tại một cơ sở thu mua giun đất tại xã Nàn Sán, huyện Si Ma Cai, anh Cư Seo Sì, người làm thuê phụ trách việc sơ chế và sấy giun đất cho biết: “Một ngày cơ sở này thu mua từ 400 kg – 500 kg giun đất, người bán thường là những người dân của huyện và xưởng còn thu mua giun đất từ các huyện lân cận như Bắc Hà, Mường Khương, Sa Pa... Mỗi kg giun tươi sẽ được thu mua với giá 50.000 đồng, khi thành phẩm giun đất sấy khô sẽ bán được 700.000 đồng/kg”. Việc mổ giun bằng máy cũng giúp năng suất mổ và sấy giun nhanh hơn rất nhiều lần.

Chị Vàng Thị Mào, trú tại thôn đội 4 xã Nàn Sán, huyện Si Ma Cai cho hay: “Chúng tôi mỗi lần đi qua mấy lò sấy giun ngửi thấy mùi rất hôi thối, và nước thải từ mổ giun xả ra môi trường rất là ô nhiễm, như tôi đang nuôi con nhỏ mỗi lần đi qua đều phải bịt khẩu trang kín mít”.

Anh Thền Văn Lợi cùng cháu đi kích giun từ sáng sớm, chỉ hơn 1 tiếng đồng hồ 2 chú cháu đã kích được 1,5 kg giun đất. Khi được hỏi lý do anh và mọi người trong gia đình bỏ lại việc đồng áng để đi kích giun anh cho biết: “Ở nhà ngày nào tôi cũng đi kích giun, mỗi ngày kích được từ 10 kg – 12 kg, cứ mang đến là người ta trả tiền luôn, mỗi ngày cũng kiếm được 300.000 – 400.000 đồng, công việc lại nhẹ nhàng hơn việc đi làm nương rẫy”. Ngoài kích giun ở đất của gia đình và anh em họ hàng, anh Lợi còn kích ở đất của các hộ dân khi được chủ đất cho phép và số tiền từ việc bán giun đất sẽ chia 50/50 cho chủ đất.

Công an xã Tà Chải, huyện Bắc Hà tuyên truyền, khuyến khích người dân phát giác thông báo cho cơ quan Công an khi có người đến kích giun.

Nhưng trên thực tế, một số người dân khi kích hết giun ở đất nhà mình thì còn đến kích giun một cách công khai ở đất của nhà người khác, thậm chí di chuyển sang cả huyện khác để kích giun. Tại xã Tà Chải, huyện Bắc Hà, đây là nơi có diện tích đất trồng cây lê, cây mận, là đặc sản nổi tiếng của Bắc Hà, sự màu mỡ của đất đai và khí hậu đã tạo nên những thức quả đặc chưng của vùng đất cao nguyên trắng. Thế nhưng thời gian gần đây, có nhiều hộ gia đình đã phát hiện trong vườn mận nhà mình đã bị người lạ xâm phạm để kích giun đất. Chị Vàng Thị Hương, xã Tả Chải, huyện Bắc Hà rất bức xúc khi phát hiện có người lạ vào vườn mận của mình kích giun vì sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng đất trồng và hoa màu của gia đình. Ngay khi phát hiện, gia đình cô đã báo lực lượng Công an xã đến lập biên bản, tạm giữ máy kích giun của đối tượng lạ mặt. Thời gian gần đây, Công an xã Tả Chải và lực lượng Công an cơ sở đã thu giữ rất nhiều máy kích giun đất, in chữ nước ngoài và không rõ nguồn gốc xuất xứ. Nhưng cơ quan chức năng vẫn chỉ có thể dừng lại ở việc tạm giữ, thu giữ tang vật, chưa có chế tài xử lý, xử phạt nhằm răn đe người vi phạm.

Trao đổi với phóng viên, Thượng tá Giàng A Sành, Phó Trưởng Công an huyện Si Ma Cai cho biết, qua công tác nắm tình hình của lực lượng Công an, cho thấy nguồn lợi của người dân khi đi kích giun đất đem bán cho các xưởng sơ chế là rất cao, so với công việc đi làm thuê lao động phổ thông. Để mua các bộ kích bằng điện trên thị trường cũng không khó khăn. Bởi trên các trang mạng xã hội, tình trạng giao bán, mua những thiết bị này khá phổ biến và rất dễ dàng. Giá thành dao động từ 5 - 6 triệu đồng, nên các hộ gia đình có nhu cầu đều có thể dễ dàng đặt mua để sử dụng.

Công an huyện Si Ma Cai phối hợp với Phòng Nông nghiệp huyện tuyên truyền cho các hộ gia đình về tác hại và sự nguy hiểm của việc kích giun đất.

Trước tình hình người dân đi kích giun một cách ồ ạt, Công an huyện Si Ma Cai đã phối hợp với Phòng Nông nghiệp huyện, tổ chức xuống các thôn, bản tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân về những tác hại khôn lường của việc kích giun đất gây ra. UBND huyện Si Ma Cai cũng yêu cầu các xã cần tăng cường kiểm tra, giám sát trong lĩnh vực bảo vệ môi trường; chủ động nắm bắt tình hình, phát hiện và xử lý kịp thời các đối tượng dùng kích điện để bắt giun, gây mất cân bằng sinh thái, ảnh hưởng đến môi trường đất và gây ra những hệ lụy khôn lường. Lực lượng chức năng cũng khuyến khích người dân tích cực phát giác, thông báo cho cơ quan Công an khi phát hiện hoạt động kích giun để có biện pháp xử lý vi phạm.

Quỳnh Trang