Đậm đà hương cốm cao nguyên Bắc Hà

19:36 15-09-2020 | :896

Laocaitv.vn - Cứ độ cuối tháng 8 đầu tháng 9 dương lịch hằng năm, khi những cánh đồng, thửa ruộng thơm mùi lúa, khi những hạt lúa mẩy căng sữa, chờ ngày chín, cũng là lúc đồng bào dân tộc Tày ở các xã Tả Chải, Na Hối và Bản Liền của huyện vùng cao Bắc Hà (Lào Cai) bước vào mùa làm cốm mới, khẩu rang mới.

Lúa làm cốm ở Bắc Hà thường là giống lúa nếp nương có hạt tròn, mẩy.

Vùng trung và thượng huyện Bắc Hà có khí hậu tương đồng với Sa Pa, khí hậu mang tính ôn đới nên hầu như chỉ trồng cấy được 1 vụ lúa duy nhất trong năm, bắt đầu từ đầu tháng 6 đến giữa tháng 10 dương lịch hằng năm. Bên cạnh việc trồng lúa tẻ là chính, hầu hết mỗi hộ dân dành lại một phần nương để trồng lúa nếp làm cốm, khẩu rang phục vụ lễ ăn cơm mới truyền thống. Khác hẳn cốm vùng khác bởi những hạt cốm được làm từ giống lúa nếp địa phương trồng ở nương đồi, núi cao khí hậu lạnh, thời vụ kéo dài, bởi thế hạt cốm cũng mềm và có vị ngọt tinh khiết của núi rừng.

Cốm ở Bắc Hà thường được làm theo phương pháp truyền thống nên hạt cốm dẻo, màu xanh tự nhiên và đặc biệt là có hương thơm độc đáo.Theo bà con người Tày ở Bắc Hà, để làm được một mẻ cốm phải trải qua rất nhiều công đoạn, song việc đầu tiên là chọn lúa làm cốm có vai trò quan trọng. Thông thường, lúa làm cốm thường là nếp nương, bởi loại lúa này hạt tròn, mẩy, lại giữ lâu được chất ngọt của hạt nếp, mùi thơm và độ dẻo của hạt lúa. Dù lúa nếp được cấy dưới ruộng nước hay gieo trên nương rẫy thì khi ngắt lúa về làm cốm, hạt lúa nếp phải còn chút sữa ở đầu hạt, vỏ hơi lam vàng một chút và hạt chưa chín hết, như vậy mới làm được hạt cốm vừa dẻo vừa thơm.

Sau đó, cốm được cho vào nồi rang. Cốm rang xong phải mang giã ngay, không được để nguội. Trong quá trình giã không được mạnh tay quá cốm sẽ nát. Khi giã phải luôn tay đảo cốm từ trên xuống, dưới lên cho đều, như vậy mới có được những hạt cốm thơm ngon. Từ những hạt cốm xanh thơm dẻo, qua bàn tay của những người dân chân chất đã tạo nên món cốm quê làm đắm say lòng người.

Cốm ở Bắc Hà thường được làm theo phương pháp truyền thống nên hạt cốm dẻo, màu xanh tự nhiên.

Ngày trước cốm và khẩu rang thường được làm vào dịp trước thu hoạch để tổ chức lễ cơm mới báo cáo tổ tiên, cảm tạ đất trời phù hộ mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu và đây cũng là đồ cúng chính, món ăn trong nghi lễ cúng mừng cơm mới, cùng với thịt gà, vịt.

Đặc biệt với hương vị thơm ngon đậm đà, cốm và khẩu rang đã và đang sản phẩm du lịch hấp dẫn, được thị trường ưa chuộng. Đây cũng là món quà không thể thiếu của nhiều du khách khi đến trải nghiệm thu vàng cao nguyên Bắc Hà mua về gửi tặng bạn.

Tin, ảnh:Tráng Xuân Cường


Bình luận

Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết