Laocaitv.vn - Theo các cụ cao niên trong vùng kể lại, đua ngựa là hoạt động có từ xa xưa của người dân Bắc Hà. Sau nhiều năm bị mai một, không còn phổ biến thì mãi đến năm 2007 lễ hội đua ngựa truyền thống Bắc Hà mới chính thức được khôi phục lại.
Đã thành thông lệ, vào dịp hè hằng năm, khi tiếng ve kêu râm ran báo hiệu mận tam hoa đã chín đỏ, huyện Bắc Hà lại tưng bừng mở hội đua ngựa truyền thống. Không ở đâu ngoài vùng cao Bắc Hà có một giải đua ngựa với những nét truyền thống nguyên sơ, độc đáo, hồn nhiên, các chàng kỵ mã người dân tộc Mông, Tày, Nùng… bước vào cuộc đua không cần yên, không cần bàn đạp… thi đấu hết mình, cống hiến màn đua ngựa kịch tính, đẹp mắt, với quyết tâm đem vinh quang về bản làng.
Giải đua ngựa truyền thống Bắc Hà được tổ chức mỗi năm 1 lần.
Biết bao chuyện thú vị xung quang câu chuyện về ngựa, đua ngựa, nguồn gốc của nó… Trong không khí ngày hội đua ngựa đang đến gần, ông Nguyễn Văn Luyện, Trưởng phòng Văn hóa huyện Bắc Hà chia sẻ, đua ngựa là môn thể thao dân tộc độc đáo của huyện Bắc Hà có từ xưa. Nghe các cụ cao niên trong vùng kể lại, ngày xưa, vào mùa xuân, ở các thôn, bản vùng cao xã Bản Phố, Hoàng Thu Phố, Lùng Phình, Tả Chải, Na Hối… (Bắc Hà); Cán Cấu, Sín Chéng (Si Ma Cai), thanh niên trai tráng người Mông, Tày, Nùng thường rủ nhau đi hội xuân thành từng đoàn.
Vì đi đường xa hàng chục cây số nên họ mang theo ngựa. Khi sắp đến nơi, họ thường rủ nhau đua ngựa, ai đến đích trước thì bữa tiệc hôm đó được ngồi mâm trên, được thưởng rượu...
Trước cách mạng, giải đua ngựa ở Bắc Hà thường được tổ chức vào mùa xuân có tính chất quy mô toàn vùng. Vào năm 1975, ở Bắc Hà tổ chức một buổi diễu hành với trên 200 con ngựa đi khắp khu vực trung tâm chào mừng giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Đến mùa xuân năm 1980, Huyện đội (Ban Chỉ huy Quân sự) Bắc Hà tổ chức giải đua ngựa, bắn súng chọn kỵ sĩ, xạ thủ giỏi để tham gia dân binh vận chuyển lương thực bằng đường bộ. Sau đó, Bắc Hà không tổ chức giải nào nữa.
Mãi đến năm 2007, nghĩa là 27 năm sau giải đua ngựa, bắn súng do Ban chỉ huy quân sự huyện Bắc Hà tổ chức thì giải đua ngựa truyền thống Bắc Hà mới chính thức được khôi phục lại.
Giải đua ngựa truyền thống Bắc Hà - Lễ hội văn hóa đặc sắc
Giải đua ngựa truyền thống đã trở thành hoạt động thường niên của huyện Bắc Hà được tổ chức mỗi năm 1 lần, tạo điểm nhấn thu hút khách du lịch. Theo thống kê của huyện, tại Sự kiện "Vó ngựa cao nguyên trắng" năm 2019, ước tính trong 2 ngày diễn ra Giải đua ngựa truyền thống Bắc Hà lần thứ 13, có khoảng trên 3 vạn lượt khách tới xem và cổ vũ, trong đó vòng chung kết thu hút gần 2,5 vạn lượt khách. Giải đua ngựa thực sự đã đáp ứng nhu cầu hưởng thụ đời sống văn hoá, tinh thần của Nhân dân, góp phần bảo tồn và phát huy truyền thống văn hóa thể thao đặc sắc của đồng bào các dân tộc Bắc Hà; quảng bá hình ảnh con người, du lịch Bắc Hà đến du khách trong và ngoài nước.
Có một điểm đặc biệt là ngựa của đồng bào là ngựa thồ; nài ngựa cũng đều là nông dân vùng cao chân chất, mộc mạc, tất cả chỉ quen với công việc ruộng nương, thồ hàng. Tham gia giải đua đều là người dân bản địa - những người chủ đích thực của môn thể thao và đang bảo tồn, phát huy giá trị truyền thống quý báu đó. Chính sự không chuyên nghiệp, cùng với nét nguyên sơ của giải đấu đã tạo nên sức hấp dẫn lớn đối với du khách, đặc biệt là du khách nước ngoài. Lễ hội này đã tạo nên thương hiệu du lịch đặc trưng, độc đáo của Bắc Hà.
Chính những chú ngựa thồ, những nài ngựa nông dân chân chất đã tạo nên sức hấp dẫn của giải đua ngựa.
Bên cạnh giải đua ngựa truyền thống, trong thời gian này, đến với Bắc Hà, du khách sẽ được hòa mình trong cao nguyên trắng sôi động, nhộn nhịp của các hoạt động văn hóa - văn nghệ đặc sắc và một số hoạt động phụ trợ hấp dẫn khác. Khách du lịch sẽ có dịp tới tham quan, tìm hiểu khám phá nét đẹp văn hoá vùng cao Bắc Hà nguyên sơ, độc đáo.
Ông Nguyễn Xuân Giang, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Bắc Hà cho biết thêm: "Giải đua ngựa truyền thống Bắc Hà được tổ chức đúng mùa mận tam hoa chín. Du khách đến Bắc Hà vừa xem đua ngựa, vừa tham quan, chiêm ngưỡng rừng mận tam hoa chín đỏ rực và thưởng thức tại chỗ trái mận thơm ngon đã có những ấn tượng sâu đậm. Nằm trong các hoạt động chính của giải đua ngựa truyền thống Bắc Hà mở rộng năm 2020, tại các xã Bản Phố, Na Hối, Thải Giàng Phố, Tả Chải... sẽ tổ chức các hoạt động trải nghiệm, tham quan, mua và hái mận tại vườn...".
Lên Bắc Hà xem đua ngựa, trải nghiệm hái mận tam hoa.
Đến với Bắc Hà mùa hạ muôn sắc hoa, mùa mận tam hoa chín đỏ đồi, đến với Giải đua ngựa truyền thống Bắc Hà mở rộng năm 2020, du khách sẽ được hòa mình trong thiên nhiên đất trời vùng cao tươi đẹp, trong hội đua ngựa tưng bừng sôi động, chứng kiến không khí náo nhiệt, những pha đua đẹp mắt, những cú bứt tốc ngoạn mục và đặc biệt trong thời gian này du khách sẽ có dịp khám phá, tìm hiểu bản sắc văn hóa Bắc Hà qua chợ đêm, thăm các bản làng vùng cao, thưởng thức ẩm thực dân tộc…
Tráng Xuân Cường
Bình luận
Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết