Nô nức hội Gầu Tào trên cao nguyên trắng Bắc Hà

19:53 28-01-2020 | :1064

Laocaitv.vn - Sáng ngày 28/01/2020 (tức ngày mùng 4 tết) tại thôn Ngài Ma, xã Thải Giàng Phố, huyện Bắc Hà tổ chức khai hội Gầu Tào của đồng bào Mông. Đây là một trong những lễ hội hiếm hoi vẫn còn giữ được những giá trị truyền thống, nguyên sơ, độc đáo và đặc sắc, hấp dẫn du khách.

Từ sáng sớm đã có rất đông người dân đến tham gia lễ hội.

Ngay từ sáng sớm, trên tuyến đường dẫn vào nơi tổ chức lễ hội đã đông nghịt người, từ thanh niên nam, nữ cho tới người cao tuổi, ai ai cũng mặc quần áo đẹp rủ nhau đi hội. Không chỉ người dân trên địa bàn huyện, mà người dân ở các xã của huyện bạn và du khách ở nhiều nơi cũng đến tham quan ngày hội. Năm nay là năm thứ 2 xã Bản Phố đăng cai tổ chức Lễ hội Gầu tào. Tết Nguyên đán Canh Tý 2020 là năm thứ 12 lễ hội Gầu Tào được tổ chức (sau khi được khôi phục). Theo tiếng Mông, Gầu Tào có nghĩa là “địa điểm chơi”. Theo tập quán, lễ hội Gầu Tào thường do 03 gia đình có quan hệ huyết thống hoặc thông gia với nhau cùng tổ chức. Lễ hội được tiến hành vào mùa xuân trong 03 năm liền, mỗi năm trồng một cây nêu để 03 gia chủ sẽ lần lượt lấy cây nêu và những vật treo trên cây về để lấy phúc, lấy lộc. Gầu Tào là lễ hội lớn, tiêu biểu của người Mông với mục đích cúng tạ trời đất, thần linh phù hộ, ban cho gia đình sức khỏe, thịnh vượng, cầu phúc, cầu lộc, ban cho người dân một năm mới mùa màng bội thu, chăn nuôi thuận lợi. Đây cũng là dịp để người dân bản làng tụ họp mừng năm mới, sau đó sẽ bắt tay vào lao động sản xuất. Địa điểm làm lễ Gầu Tào được gọi là Hấu Tào (Đồi Hội), là một quả đồi thấp, đỉnh bằng phẳng tạo nên một bãi rộng và được bao quanh bởi những ngọn đồi cao hơn, phía trước có một không gian trũng, hẹp. Đồi Gầu Tào phải quay theo hướng Đông để cây nêu khi dựng lên đón được ánh nắng mặt trời. Người Mông quan niệm, quả đồi Gầu Tào tượng trưng cho phúc mệnh của gia chủ, không gian trũng phía trước tượng trưng cho sự đứt gãy, không may mắn; những ngọn đồi phía sau cao hơn tượng trưng cho sự phát triển: Con cái hơn cha mẹ, tài lộc ngày càng nhiều.

Thầy cúng làm lễ khai hội.

Lễ hội Gầu Tào gồm 02 phần, mở đầu là phần lễ, ông chủ hội, đồng thời là thầy mo và các già làng, trưởng bản có uy tín nhất sẽ làm lễ cúng. Ông chủ hội cúng mời tổ tiên về dự hội, cầu cho năm mới mùa màng bội thu, làm ăn phát đạt, cuộc sống của đồng bào Mông ấm no, may mắn, hạnh phúc. Sau phần lễ là phần hội, với các hoạt động văn hóa – văn nghệ dân gian, thể thao dân tộc diễn ra hết sức tưng bừng, sôi nổi… Trung tâm của lễ hội sẽ là nơi diễn ra hội thi hát dân ca Mông, nơi được người dân đến xem đông nhất. Theo phong tục, các cụ ông, cụ bà, người trung tuổi mở đầu cho hội hát, tiếp đó là trai, gái trong các bản Mông. Chủ đề là những bài dân ca về tình yêu nam nữ, mùa xuân, ca ngợi Đảng, Bác Hồ kính yêu, ca ngợi quê hương, đất nước. Bên cạnh khu hội hát là hội thi múa được tổ chức liên tục trong dịp lễ hội diễn ra. Các trai bản, thôn nữ lần lượt thử tài nhau qua các điệu múa sênh tiền, múa khèn, múa kiếm, múa võ tay không, múa gậy…, khiến cho không khí lễ hội càng thêm phần rôm rả tưng bừng, nhộn nhịp. Đến khi màn đêm buông xuống là khoảng thời gian dành cho các chàng trai thi thố, thổ lộ tâm tình, tình cảm của mình với người bạn gái qua tiếng đàn môi, tiếng sáo dặt dìu nơi vách đá, hay những lời tâm tình kín đáo qua hát ống.

Sau phần lễ là phần hội, với các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao.

Hội Gầu Tào của người Mông Bắc Hà sẽ diễn ra trong 03 ngày, từ ngày 28/01 – 30/01/2020, với nhiều hoạt động văn nghệ, trò chơi dân gian phong phú. Lễ hội Gầu Tào được tổ chức vào dịp tết không chỉ tạo ra sân chơi lành mạnh, vui vẻ mà còn là điểm đến hấp dẫn khách du lịch tham quan, khám phá, tìm hiểu những nét đẹp văn hóa truyền thống nguyên sơ, độc đáo, đặc sắc của đồng bào dân tộc Mông. Góp phần quảng bá hình ảnh đất và người vùng cao Bắc Hà, thúc đẩy phát triển du lịch, góp phần xóa nghèo, nâng cao đời sống đồng bào Mông./.

Bài, ảnh: Lê Hiếu


Bình luận

Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết