Laocaitv.vn - Khi những thửa ruộng bậc thang ngả sắc vàng, bông lúa uốn câu, chắc hạt, người Dao đỏ Bát Xát lại làm lễ Tết cơm mới để tạ ơn các vị thần, ông bà tổ tiên. Đây là tín ngưỡng mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, thể hiện sự trân quý hồn lúa, đề cao vị thần Nông và cầu cho mùa vụ năm sau được bội thu, no ấm.
Một cum lúa được gặt, mang về, chủ nhà chuẩn bị 1 bát rượu để cảm ơn người đi rước hồn lúa về (ảnh trên). Trong nghi lễ rước hồn lúa, người Dao đỏ có những bài hát, bài cúng vừa ngâm vừa hát rất ý nghĩa và sâu sắc. Cum lúa thiêng được treo trang trọng lên gian thờ rồi lấy vài bông đặt vào nồi cơm để nấu, dâng lên mâm lễ. Một vài bông thì được treo cùng với giấy bản để làm nghi lễ cúng các vị thần, tổ tiên. Ông Tẩn Duần Phú, thôn Thành Sơn, xã Bản Xèo, huyện Bát Xát cho biết: “Hằng năm cứ vào mùa gặt lúa đồng bào người Dao đỏ chúng tôi có truyền thống ăn cơm mới với ý nghĩa tạ ơn trời đất mưa thuận gió hòa, cầu xin thần linh, thổ địa ông bà tổ tiên phù hộ cho những năm sau có mùa vụ bội thu, con cháu gia đình mạnh khỏe, bình an.”
Sau khi hoàn thành lễ cúng tổ tiên, chủ nhà lấy một ít thức ăn mang cho gia súc, gia cầm ăn trước. Điều này thể hiện lòng biết ơn tới các con vật nuôi, mong cho chúng luôn khỏe mạnh, bảo vệ gia đình, mùa màng tươi tốt. Còn mâm cúng được gia đình dọn xuống để các thành viên trong gia đình quây quần ăn uống vui vẻ, chúc cho nhau sức khỏe, bình an. Anh Tẩn Láo Tả, thôn Thành Sơn, xã Bản Xèo, huyện Bát Xát chia sẻ: “Hằng năm, em vẫn thấy ông bà, cha mẹ tổ chức ăn cơm mới và được truyền dạy các nghi lễ thực hành truyền thống. Là người con của đồng bào dân tộc người Dao đỏ chúng em sẽ cố gắng học tập và lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc”.
Các thành viên trong gia đình quây quần bên mâm cơm ăn uống vui vẻ, chúc cho nhau sức khỏe, bình an.
Để bảo tồn, giữ gìn và phát triển văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc, đặc biệt là các lễ hội, nghi lễ của cộng đồng người Dao đỏ, cấp ủy, chính quyền địa phương đã quan tâm bảo tồn và phát huy các giá trị này. Ông Phan Văn Lân, Bí thư Đảng ủy xã Bản Xèo, huyện Bát Xát chia sẻ: “Phát huy tinh thần đoàn kết trong đồng bào các dân tộc trên địa bàn xã nói chung và cộng đồng người Dao đỏ nói riêng. Đồng thời tạo khí thế thi đua sôi nổi hăng hái thi đua lao động, sản xuất, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương".
Tết cơm mới của đồng bào Dao đỏ tuy mang tính chất gia đình nhưng có giá trị nhân văn giáo dục truyền thống, đạo lý uống nước nhớ nguồn, dạy bảo con cháu phải biết tôn trọng và bảo vệ tự nhiên. Nghi lễ nông nghiệp quan trọng luôn được cộng đồng dân tộc Dao đỏ Bát Xát gìn giữ./.
Minh Tú - Quang Phấn
Bình luận
Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết