Laocaitv.vn - Người Xa Phó với quan niệm bếp lửa là linh hồn của ngôi nhà, nên trong mỗi gia đình luôn đặt bếp lửa ở vị trí cố định, thuận tiện cho việc đun nấu. Bà con tin rằng bếp lửa không chỉ đơn thuần dùng để nấu nướng mà còn mang ý nghĩa tâm linh, tượng trưng cho sự no đủ, hạnh phúc, gắn kết các thành viên trong gia đình.
Hôm nay, bếp lửa của gia đình ông Xín, thôn Khe Luộc, xã Thống Nhất, thành phố Lào Cai đông người hơn bởi có con cháu ở xa mới về.
Với người Xa Phó, bếp lửa không chỉ là nơi đun nấu các món ăn mà còn là nơi giữ ấm, là trung tâm của gia đình, nơi những câu chuyện, những phong tục được truyền lại từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Bà Lý Thị Lợi, thôn Khe Luộc, xã Thống Nhất, thành phố Lào Cai chia sẻ: “3 – 4 giờ sáng thì nhóm bếp, xong rồi xơi cơm. Món ăn có rau luộc rau, có chim thì nướng chim, có chuột thì nướng chuột. Đời sống người Xa Phó thì nhóm bếp lửa như thế này là ý nghĩa nhất”.
Chị Ngô Thị Hương, thôn An Thành, xã Thống Nhất, thành phố Lào Cai chia sẻ thêm: “Bếp lửa gắn bó với đời sống hằng ngày của dân tộc em rồi. Từ xa xưa đến giờ thì làm gì cũng bên bếp lửa, tất cả các món ăn đều được nướng trên bếp lửa hết. Bếp lửa đối với em và tất cả mọi người rất quan trọng, là truyền thống văn hóa của dân tộc Xa Phó”.
Nhóm bếp lửa đối với dân tộc Xa Phó rất ý nghĩa.
Người Xa Phó kiêng dập lửa bếp vào ban đêm, bởi cho rằng dập lửa ban đêm là điềm không may, có khi cả mùa nương sẽ mất trắng, con cái đau ốm. Vì thế, dù có tắt bếp thì bà con vẫn ủ than để sáng mai chỉ cần thổi nhẹ là lửa cháy trở lại.
Ông Vừ A Xín, Trưởng thôn Khe Luộc, xã Thống Nhất, thành phố Lào Cai cho biết: “Bếp lửa gắn liền với đời sống con người, sáng sớm dù không đun nấu gì cũng phải để cho bốc khói một chút. Sáng ra nhóm cho bốc khói để cho gác bếp hưởng thụ cái khói ở với người, nên buổi sáng nào, nhà nào cũng bốc khói lên”.
Ngày nay, nhiều gia đình trẻ người Xa Phó đã có bếp gas, bếp điện, nhưng bếp lửa truyền thống vẫn giữ vị trí quan trọng. Vào các dịp lễ, Tết, hiếu, hỷ, bà con vẫn trở về bên bếp củi, nấu những món ăn truyền thống, nhắc nhớ về cội nguồn.
Ngày nay, nhiều gia đình trẻ người Xa Phó đã có bếp gas, bếp điện, nhưng bếp lửa truyền thống vẫn giữ vị trí quan trọng.
Bữa cơm của gia đình ông Xín hôm nay đơn giản nhưng ấm áp. Dù thời gian có thay đổi, một số tiện nghi hiện đại đã xuất hiện thì bếp lửa vẫn hiện hữu, bởi đó là văn hóa, là bản sắc riêng của dân tộc Xa Phó.
Lệ Quyên – Lâm Thi
Bình luận
Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết