Laocaitv.vn - Nghĩa Đô, huyện Bảo Yên từ lâu được biết đến là một vùng đất cổ, nơi có những phong tục tập quán cổ truyền. Cuộc sống nơi đây hấp dẫn lòng người không chỉ ở khung cảnh thanh bình, yên ả mà còn bởi thung lũng này là nơi quần tụ của những ngôi nhà sàn cổ kính. Theo các nghệ nhân thì đó chính là những ngôi nhà “con song bốn bức”.
Đặt chân đến đầu xã Nghĩa Đô, đứng từ trên mỏm đất cao, phóng tầm mắt ra xa, bản làng hiện ra trước mắt tuyệt đẹp. Những ngôi nhà sàn cổ trên 50 năm tuổi có ở khắp các bản làng.
Kiến trúc nhà sàn dân tộc Tày tồn tại bốn kiểu khác nhau gồm: Nhà lều - là loại nhà có kết cấu đơn giản và sơ khai nhất của người Tày; nhà quan ma - là loại nhà sàn thường có 4 gian với đặc điểm cột được chôn sâu xuống đất, được biến thể từ kiểu nhà lều nhằm bảo vệ con người và vật nuôi khỏi thú dữ; nhà cai tư - là kiểu nhà biến thể tiếp của nhà quan ma với đặc điểm thường có 5 gian, cột nhà được kê bằng đá tảng. Cuối cùng là nhà "con song bốn bức" - cũng là loại nhà phổ biến nhất hiện nay. "Nhà sàn đầu tiên chỉ là nâng sàn lên thôi. Nhưng có rất nhiều kiểu. Riêng nhà có lan can xung quanh nên có tên là nhà "con song bốn bức", nghệ nhân Ma Thanh Sợi, xã Nghĩa Đô, huyện Bảo Yên cho biết.
Sự độc đáo của ngôi nhà “con song bốn bức” hiện diện trong từng họa tiết, từng chiếc cột và cách thiết kế căn nhà.
Nhà "con song bốn bức” là sản phẩm kiến trúc độc đáo, thể hiện sự hòa hợp của con người, thiên nhiên và văn hóa dân tộc. Nguồn gốc của ngôi nhà độc đáo này được hình thành từ năm 1962 bởi một thợ mộc tài ba là Ma Văn Tòng, sinh năm 1902 tự thiết kế và thi công. Đến nay ngôi nhà “con song bốn bức” đã trở thành ngôi nhà sàn truyền thống của người Tày Bảo Yên.
Dù cuộc sống giờ đây đã khá hơn, Nhân dân có điều kiện xây nhà mới, song nhiều gia đình ở các bản Tày Nghĩa Đô vẫn giữ lại những nếp nhà sàn như để giữ lại một nét đẹp văn hóa truyền cho thế hệ sau.
Ngày 09/9/2021, UBND tỉnh Lào Cai ban hành Quyết định số 3281 công nhận xã Nghĩa Đô, huyện Bảo Yên là điểm du lịch. Đây sẽ là cơ hội để Nghĩa Đô bảo tồn và phát huy tốt hơn những tiềm năng sẵn có, giữ gìn những nếp nhà sàn truyền thống độc đáo của dân tộc; đồng thời tạo ra những sản phẩm du lịch thân thiện, thể hiện sự hòa hợp giữa văn hóa tộc người với thiên nhiên.
Đức Tính
Bình luận
Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết