Người Dao Tuyển Thượng Hà bảo tồn chữ Nôm

16:41 11-11-2024 | :86

 

Laocaitv.vn - Chữ Nôm Dao gắn liền với sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng của dân tộc Dao. Tuy nhiên, hiện nay, người biết đọc, biết viết chữ Nôm Dao không còn nhiều. Vì vậy, việc bảo tồn chữ Nôm Dao đang được các cơ quan chuyên môn, chính quyền địa phương và chính những người am hiểu văn hóa truyền thống quan tâm gìn giữ. Phóng sự phản ánh về cách làm của đồng bào Dao Tuyển ở thôn Vài Siêu 2, xã Thượng Hà, huyện Bảo Yên. 

 

Trước nguy cơ chữ viết cổ của dân tộc đang dần bị mai một, những năm gần đây, dòng họ Bàn ở thôn Vài Siêu 2 đã mở các lớp truyền dạy chữ Nôm Dao cho con cháu trong gia đình, họ hàng và học trò trong thôn.

Ông Bàn Văn Chánh, thôn Vài Siêu 2, xã Thượng Hà, huyện Bảo Yên chia sẻ: "Được Nhà nước và chính quyền địa phương bố trí tổ chức học lại thì anh em chúng tôi cũng tiếp tục giảng dạy. Qua thời gian, tôi nhận xét là các thầy – trò rất tích cực học và trong lớp học này cũng được một số học trò khá, giỏi".

Sách chữ Nôm Dao Thượng Hà

Theo phong tục truyền thống của người Dao, lớp học chữ Nôm thường mở từ ngày 30 Tết đến hết Rằm tháng Giêng hàng năm. Tuy nhiên, cũng có năm lớp được mở từ giữa tháng 11 âm lịch. Để tiện cho việc học, các lớp thường được tổ chức vào ngày cuối tuần hoặc buổi tối.

Em Lý Tuấn Anh, Bản Vài Siêu 2, xã Thượng Hà, huyện Bảo Yên, cho biết: "Bây giờ cháu đang học trường phổ thông dân tộc bán trú, cứ thứ Bảy, Chủ nhật cháu lại ra đây học chữ Nôm cùng các ông để sau này hiểu thêm văn hóa của người Dao".

Bí thư Chi bộ thôn Vài Siêu 2, xã Thượng Hà, huyện Bảo Yên, ông Đặng Văn Thành cho hay: “Đầu tiên thì học sinh rất ít, thôn, bản cũng huy động được 3 thầy giáo. Ông thầy nào bận thì thầy khác dạy thay. Các thầy giáo rất nhiệt tình, giảng dạy tỷ mỷ, đến tháng 6/2024 thì đã thu hút được 39 học viên”.

Lớp học chữ Nôm Dao - Bảo tồn văn hóa dân tộc

Ngôn ngữ người Dao thuộc hai phương ngữ chính là phương ngữ Miền của người Dao Đỏ, Dao Quần Chẹt, Dao Tiền và phương ngữ Mùn vả của người Dao Quần Trắng, Dao Làn Tẻn. Hai phương ngữ này đều sử dụng chữ Nôm Dao, văn tự được kết tinh, truyền dạy qua nhiều thế hệ. Vì vậy, việc bảo tồn chữ viết Nôm Dao luôn được cấp ủy, chính quyền các địa phương đồng hành, khuyến khích.

Ông Triệu Văn Nhỉnh, Bí thư Đảng ủy xã Thượng Hà, huyện bảo Yên cho biết: “Chúng tôi tập trung vào phát huy và giữ gìn bản sắc của dân tộc Dao và dân tộc Mông. Những năm vừa qua, chúng tôi đã chỉ đạo về công tác sưu tầm các tài liệu, về sách cổ người Dao rồi là giữ gìn, triển khai các lớp học ở các thôn, bản”.

Chữ Nôm Dao đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Chữ Nôm Dao đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Tâm huyết bảo tồn vốn văn hóa dân tộc của cả người truyền dạy và người học như ở lớp chữ Nôm Dao ở xã Thượng Hà, huyện Bảo Yên đang làm sinh động thêm những giá trị của di sản trong đời sống đương đại.

Ngọc Minh

 


Bình luận

Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết