Laocaitv.vn - Kinh tế phát triển, nhà ở truyền thống của đồng bào vùng cao Lào Cai cũng dần được thay thế bằng những ngôi nhà cao tầng khang trang. Tại xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai, bên cạnh những ngôi nhà mới được xây dựng, nhà truyền thống của đồng bào Mông vẫn đang được bà con lưu giữ và bảo tồn.
Căn nhà trình tường của ông Giàng A Cở có kiến trúc độc đáo nhất thôn Sín Chải với tổng diện tích hơn 200 m2, có 1 gian chính giữa, 2 gian song song bên dành cho nấu ăn, sinh hoạt, 1 sảnh chính… Theo thời gian, một số hạng mục như cửa, ngói đã được thay thế, nhưng về cơ bản, kiến trúc nhà trình tường của gia đình ông Giàng A Cở vẫn được giữ nguyên. Đây là nơi chung sống, sinh hoạt của 4 thế hệ trong gia đình.
"Những năm 1985, ít người làm nhà như này, chủ yếu là trình tường bình thường thôi. Nhà của tôi có 48 cột, trước khi làm phải vẽ bản thảo rồi bàn với đội thợ gỗ để cùng làm. Chúng tôi làm mất 3 tháng và được bà con thôn bản hỗ trợ vận chuyển gỗ, ngày công", ông Giàng A Cở cho biết thêm.
Căn nhà trình tường của ông Giàng A Cở có kiến trúc độc đáo nhất thôn Sín Chải.
Không chỉ đơn thuần là không gian sinh hoạt hàng ngày, trong mỗi ngôi nhà trình tường của người Mông Sín Chéng còn là nơi lưu giữ, trao truyền những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, như khèn, dân ca, đàn môi, trang phục dân tộc...
Anh Giàng Seo Plấu, ở thôn Sín Chải, xã Sín Chéng cho rằng: "Ngày nay, kinh tế phát triển, ai cũng muốn làm nhà cao tầng, nhưng nhà từ xưa các ông cha để lại tôi nghĩ không nên phá bỏ".
Diện tích căn nhà lên tới hơn 200 m2, có tới 48 cột gỗ, là nơi chung sống của 4 thế hệ trong gia đình.
Với trên 90% đồng bào dân tộc Mông sinh sống, Sín Chéng còn khoảng 300 hộ người Mông đang lưu giữ nhà trình tường truyền thống. Tuy nhiên, theo thời gian, nhất là đảm bảo tiêu chí nhà ở trong xây dựng nông thôn mới, bà con cũng gặp không ít khó khăn. Do vậy, bên cạnh hỗ trợ cho đồng bào xóa nhà tạm, nhà dột nát, địa phương đã tuyên truyền, hướng dẫn bà con sửa chữa, bảo tồn và phát huy giá trị nhà trình tường gắn với phát triển du lịch tại địa phương.
Ông Thào A Tráng, Phó Chủ tịch UBND xã Sín Chéng cho biết thêm: "Cấp ủy chính quyền sẽ có đề xuất để các cấp, các ngành quan tâm, có sự hỗ trợ cho bà con để duy tu, sửa chữa những nhà cổ trên địa bàn xã Sín Chéng, vừa để duy trì cho các thế hệ sau được biết, vừa để làm du lịch trong thời gian tới".
Kinh tế phát triển, nhiều gia đình xây dựng nhà cao tầng, nhưng nhà trình tường vẫn được duy trì, bảo tồn.
Bảo tồn nhà trình tường của người Mông không chỉ lưu giữ giá trị văn hóa truyền thống, mà còn góp phần “biến di sản thành tài sản”, thu hút khách du lịch đến với Sín Chéng nói riêng, các bản làng vùng cao của huyện Si Ma Cai nói chung.
Thào Sếnh
Bình luận
Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết