Laocaitv.vn - Trong tháng 4 năm 2018, ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lào Cai đã triển khai kiểm tra công tác quản lý an toàn hồ đập, hồ thủy lợi, thủy điện và một số hồ thải tuyển quặng trên địa bàn trước mùa mưa lũ năm 2018.
Trên địa bàn tỉnh Lào Cai hiện có 1.136 công trình thủy lợi, trong đó có 101 hồ chứa nước với tổng dung tích 13,2 triệu m3; 1.034 hệ thống đập dâng kênh tự chảy, 1 hệ thống trạm bơm điện nhỏ; 4.596km kênh mương các loại, trong đó 3.069km đã được kiên cố hóa chiếm 66,77%; 2.604 hệ thống đập đầu mối, trong đó kiên cố là 1.694 đập chiếm 65%. Các hồ chứa đều đang được giao cho UBND cấp xã quản lý vận hành. Qua kiểm tra có 39/101 hồ chứa thủy lợi đảm bảo an toàn (là các hồ chứa thủy lợi gần đây đã được đầu tư nâng cấp, đều phát huy được hiệu quả tích nước phục vụ tưới tiêu, góp phần khắc phục tình trạng hạn hán thiếu nước sản xuất kết hợp nuôi trồng thủy sản); phát hiện 62/101 hồ chứa thủy lợi có hư hỏng một số hạng mục tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn (xói lở mái, sạt lở bờ đập, sập cống lấy nước, cửa tràn xả lũ hẹp không đảm bảo thoát lũ làm nước tràn qua thân đập, có hố các-tơ, bùn cát bồi lắng khối lượng lớn, nước thẩm thấu qua thân đập…).
Đập đầu mối thủy lợi tại xã Bảo Nhai, huyện Bắc Hà. (Ảnh: Cao Bá Quý)
Hiện tại, toàn tỉnh Lào Cai có 79 công trình thủy điện trong quy hoạch, trong đó 37 công trình đã hoàn thành (tổng công suất phát điện 612,8MW), 13 công trình đang thi công (tổng công suất thiết kế 274,5MW), 15 công trình đang chuẩn bị đầu tư (tổng công suất thiết kế 136,65MW), 2 công trình đang khảo sát (tổng công suất dự kiến 6,5MW), 10 công trình đang lập hồ sơ bổ sung quy hoạch (tổng công suất dự kiến 115,2MW), 15 công trình chưa có chủ đầu tư (tổng công suất dự kiến 12,8MW). Ngoài dự án thủy điện Bắc Hà (công suất 90MW) với dung tích hồ chứa 171,1 triệu m3, thì các hồ chứa thủy điện còn lại đều có dung tích nhỏ dưới 10 triệu m3, cá biệt có 10 nhà máy thủy điện không có hồ chứa (với tổng công suất 27,5MW). Các công trình thủy điện đều do doanh nghiệp đầu tư xây dựng mới với 100% đập bê tông trọng lực kiên cố. Qua kiểm tra 7 hồ chứa thủy điện, nhìn chung các chủ đập đã tuân thủ quy định quản lý an toàn đập. Tuy vậy, vẫn còn một số nhà máy chưa chủ động cập nhật bổ sung phương án phòng chống lụt bão, chưa cập nhật danh bạ điện thoại của Ban chỉ huy PCTT&TKCN các cấp, trang bị vật tư phục vụ phòng chống lụt bão chưa đầy đủ; quá trình vận hành điều tiết nước duy trì dòng chảy tối thiểu tại một số nhà máy chưa theo quy định, còn để xảy ra tình trạng thiếu nước sản xuất và nhu cầu dân sinh kinh tế khác; một số nơi nguồn nước trên các sông suối vùng hạ lưu đập thủy điện thường xuyên bị cạn kiệt.
Kênh dẫn nước thủy lợi tại xã Phú Nhuận, huyện Văn Bàn. (Ảnh: Cao Bá Quý)
Cùng trong đợt này, tiến hành kiểm tra 2 hồ thải tuyển quặng thuộc Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam (Hồ thải Bắc Nhạc Sơn và Hồ thải 01+02 tại thị trấn Tằng Loỏng). Tại thời điểm kiểm tra các đập được đánh giá là đảm bảo an toàn kỹ thuật. Tuy nhiên, toàn bộ hệ thống đập của các hồ thải là đập đất, các cống tháo cạn làm bằng thép hoặc bê tông có đường kính 1-1,5m, các đập đều không có hệ thống tràn sự cố; hiện trường cho thấy mực nước trong các hồ từ 1,5-2,5m xấp xỉ mực nước dân bình thường, còn lại là bùn thải lắng đọng đến thân đập; việc cập nhật theo dõi mực nước thải trong hồ được ghi chép thông thường, trang thiết bị phục vụ cứu hộ cứu nạn còn thiếu; các phương án bảo vệ đập, phương án phòng chống lụt bão đảm bảo an toàn đập, phương án phòng chống lũ lụt vùng hạ du, quy chế phối hợp của chủ đập với chính quyền địa phương còn chưa đầy đủ hoặc chưa sát thực tế; riêng Hồ thải Bắc Nhạc Sơn vẫn trong quá trình thi công khắc phục sự cố vỡ hệ thống cống xả tràn hồi tháng 1 năm 2018, tại các khu vực nước sâu chưa có biển cảnh báo nguy hiểm.
Khắc phục sự cố vỡ hệ thống cống xả tràn hồ thải Bắc Nhạc Sơn tháng 1/2018. (Ảnh: Cao Bá Quý)
Với dự báo diễn biến thời tiết, thiên tai tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro bất thường như hiện nay, qua kết quả kiểm tra nêu trên có thể nhận thấy còn những tồn tại, bất cập nhất định trong công tác quản lý và đảm bảo an toàn hồ đập trên địa bàn Lào Cai. Cần có sự kiểm tra chi tiết hơn nữa của liên ngành cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã và chủ hồ đối với từng công trình để có thể đưa ra các phương án khắc phục cụ thể trong thời gian sớm nhất đảm bảo an toàn hồ đập.
Cao Bá Quý
Bình luận
Tối thiểu 10 chữ Tiếng việt có dấu Không chứa liên kết